Φιλελευθερισμός και Κράτος Δικαίου


Τα αιτήματα της πολιτικής φιλοσοφίας για τη νομιμοποίηση του Κράτους πάνω στην ιδέα της ελευθερίας και της ισονομίας, αιτήματα που αρχικά υπήρξαν όπλα στον αγώνα χειραφέτησης από το παραδοσιακό Κράτος, φαίνεται να βρίσκουν στο κράτος της αστικής κοινωνίας την πραγματική πολιτική τους βάση. Επικρατεί η αντίληψη ότι στο εγκαθιδρυμένο κράτος της αστικής κοινωνίας δεν υπάρχει … Συνεχίστε να διαβάζετε Φιλελευθερισμός και Κράτος Δικαίου.

Από την κλασική στην σύγχρονη θεωρία της δημοκρατίας


Από τα τέλη του 19ου αιώνα μπορούμε να διακρίνουμε βαθιές αλλαγές τόσο στον μεθοδολογικό όσο και στον περιεχομενικό προσανατολισμό που αναπτύσσεται στο χώρο του κοινωνικών επιστημών. Τα δημοκρατικά ιδεώδη της μαχόμενης αστικής τάξης φαίνονται να αποδυναμώνονται και εγκαταλείπεται η αισιοδοξία για την δυνατότητα πραγμάτωσης μιας volonte generale στην κοινωνία και στην πολιτική. Η αναπτυσσόμενη κοινωνία … Συνεχίστε να διαβάζετε Από την κλασική στην σύγχρονη θεωρία της δημοκρατίας.

H εξέλιξη προς το σύγχρονο Κράτος


Το κράτος της φιλελεύθερης θεωρίας ήταν ένα κράτος που βρισκόταν δίπλα στην αστική κοινωνία και που εξασφάλιζε τους γενικούς νομικο-πολιτικούς όρους αναπαραγωγής της. Η κοινωνία αποτελούσε το δυναμικό, ενεργό στοιχείο, ενώ το κράτος αντιδρούσε, αν ήταν αναγκαίο, απέναντι στις δραστηριότητες που διαμορφώνονται στην κοινωνία. Η βασική κοινωνικο-οικονομική δραστηριότητα συντελούνταν μέσω της δράσης μεμονωμένων ατόμων στην … Συνεχίστε να διαβάζετε H εξέλιξη προς το σύγχρονο Κράτος.

Η μαρξιστική κριτική στην αστική δημοκρατία


Στις δεκαετίες του 1840 και του 1850, διατυπώνεται στη Γερμανία από τον Μαρξ και τον Ένγκελς ένας ιδιαίτερος τύπος κριτικής της αστικής κοινωνίας και των κλασσικών θεωριών, που είχαν ως αντικείμενο τους την περιγραφή και την αξιολόγησή της. Ο ιδιαίτερος αυτός τύπος κριτικής συγκροτείται στη βάση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: η ανάλυση προσανατολίζεται στον καταμερισμό της … Συνεχίστε να διαβάζετε Η μαρξιστική κριτική στην αστική δημοκρατία.

Σοσιαλισμός και αστική δημοκρατική επανάσταση


Από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας συναντάμε πολιτικά προγράμματα που επαγγέλλονται την κοινοκτημοσύνη και τη συλλογική ρύθμιση στη βάση της αλληλεγγύης των βασικών ζητημάτων της κοινωνικής ζωής χρησιμοποιώντας φιλοσοφικά και ηθικά επιχειρήματα. Τα σημαντικότερα σύγχρονα κοινωνιστικά -σοσιαλιστικά προγράμματα στην ιστορία της πολιτικής σκέψης συνδυάζουν ηθικά και οικονομικά επιχειρήματα κατευθύνονται την πολεμική τους κυρίως κατά … Συνεχίστε να διαβάζετε Σοσιαλισμός και αστική δημοκρατική επανάσταση.

Η Εννοια της Πολιτικής


Στις σύγχρονες κοινωνίες, στα πλαίσια του καταμερισμού της εργασίας μεταξύ των επιστημών, έχουν δημιουργηθεί, τμήματα και τομείς Πολιτικών επιστημών στα Πανεπιστήμια, υπάρχουν σπουδές πολιτικής επιστήμης, πτυχία, διδακτορικές εργασίες, κλπ. στο χώρο της πολιτικής επιστήμης. Δεν υπάρχει ωστόσο ενιαία αντίληψη για τον χαρακτήρα της πολιτικής, για το γνωστικό αντικείμενό της και για τους τρόπους πρόσβασης σ' … Συνεχίστε να διαβάζετε Η Εννοια της Πολιτικής.

Κοινωνική αναπαραγωγή και Πολιτικές αποφάσεις


Χαρακτηριστικό του αντικειμένου των Κοινωνικών Επιστημών είναι η ιστορικότητά του. Στην ιστορία δεν υπάρχει η "κοινωνία", αλλά υπάρχουν "Κοινωνίες" που βρίσκονται σε διαφορετικό επίπεδο ανάπτυξης και έχουν διαφορετικά γνωρίσματα. Προκύπτουν έτσι ερωτήματα που αναφέρονται στον χαρακτήρα των "κοινών" χαρακτηριστικών και των διαφορών των κοινωνιών καθώς και των κριτηρίων ιστορικής εξέλιξης ή στασιμότητάς τους. Αν διατυπώσουμε … Συνεχίστε να διαβάζετε Κοινωνική αναπαραγωγή και Πολιτικές αποφάσεις.

Η θεωρία της Κυριαρχίας και η θεμελίωση της πολιτικής στον Τ. Hobbes


Στην Αγγλία του 17ου αιώνα, διαμορφώνεται μια αντίληψη για τη διακυβέρνηση ως σύστημα ελέγχου της διοίκησης από εκλεγμένα σώματα αντιπροσώπων, αντίληψη που επηρέασε σημαντικά τη θεωρία της δημοκρατίας ως σήμερα. Στις αρχές του αιώνα, η διακυβέρνηση ασκείται από μια μοναρχία που είναι ανεξέλεγκτη και βρίσκεται επικεφαλής της ανεξάρτητης (από τη Ρώμη) αγγλικανικής εκκλησίας. Στην οικονομία, … Συνεχίστε να διαβάζετε Η θεωρία της Κυριαρχίας και η θεμελίωση της πολιτικής στον Τ. Hobbes.

Ο αγγλικός Κοινοβουλευτισμός και η σχέση μεταξύ των εξουσιών στον John Locke


Στο τέλος του 17ου αιώνα, με την "Ένδοξη Επανάσταση" (Glorious Revolution) (1688) εγκαθιδρύεται η εξουσία του Κοινοβουλίου, και επιβάλλεται η ιδέα του ελέγχου του κράτους από το Κοινοβούλιο. Η εξέλιξη αυτή έχει ως συνέπεια μια διαφοροποίηση των εθιμικών συνταγματικών αρχών του αγγλικού πολιτεύματος, η οποία θεμελιώνει τις σύγχρονες αντιλήψεις περί κοινοβουλευτισμού και δημοκρατίας. Ήδη από … Συνεχίστε να διαβάζετε Ο αγγλικός Κοινοβουλευτισμός και η σχέση μεταξύ των εξουσιών στον John Locke.

Η γαλλική θεωρία του χωρισμού των εξουσιών και η ιδέα της δημοκρατίας


Στη Γαλλία, από τις αρχές του 17ου αιώνα στερεώνεται ο απολυταρχισμός. Μετά τους πολέμους εναντίον των Ουγενότων όμως, φαίνεται ότι και η αριστοκρατία διατηρεί την ισχύ της. Το απολυταρχικό κράτος επιδιώκει έναν συμβιβασμό από τη μια μεριά με την αριστοκρατία, και από την άλλη, με τα ανερχόμενα αστικά στρώματα, τα οποία στερούνται στην απολυταρχική Γαλλία … Συνεχίστε να διαβάζετε Η γαλλική θεωρία του χωρισμού των εξουσιών και η ιδέα της δημοκρατίας.

Ιδέα της Δημοκρατίας στη Γερμανική θεωρία. Immanuel Kant


Από τα τέλη του 17ου αιώνα διαμορφώνεται στην Πρωσία ένα απολυταρχικό κράτος, στο οποίο ο βασιλιάς συγκεντρώνει τη νομοθετική και δικαστική εξουσία, και τίθεται επικεφαλής της συγκεντροποιημένης κρατικής διοίκησης. Χωρίς να εξαφανιστούν οι θεσμοί της παλιάς κοινωνίας των φεουδαρχικών "Νομικών Τάξεων", η κεντρική εξουσία αφαιρεί από αυτούς τους θεσμούς, που είχαν την ιδιότητα του φορέα … Συνεχίστε να διαβάζετε Ιδέα της Δημοκρατίας στη Γερμανική θεωρία. Immanuel Kant.

Η Δημοκρατία στην Αμερική και ο Tocqueville


Οι δημοκρατικές ιδέες που διαμορφώθηκαν τον 17ο αιώνα στην Αγγλία βρήκαν πρόσφορο έδαφος στην Αμερική. Εκεί, είχαν ιδρυθεί αποικίες, βόρεια του ποταμού Hudson, από πουριτανούς που είχαν καταδιωχθεί από την Αγγλία λόγω των ιδεών τους, από τις αρχές του 17ου αιώνα. Οι αποικίες, παρά την εξάρτησή τους από την Αγγλία, είχαν αυτοδιοίκηση. Στο Νότο επικρατεί … Συνεχίστε να διαβάζετε Η Δημοκρατία στην Αμερική και ο Tocqueville.

Ωφελιμιστική πολιτική θεωρία και αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση


Στην Αγγλία του 19ου αιώνα, η θεωρητική συζήτηση για τον χαρακτήρα μιας αντιπροσωπευτικής διακυβέρνησης συνδέθηκε με το πνευματικό κίνημα του ωφελιμισμού, κυριότεροι εκπρόσωποι του οποίου ήταν οι J. Bentham, James Mill και J.S. Mill. Στο αγγλικό πολιτικό σύστημα έχει γίνει ήδη από το 18ο αιώνα ισχυρή η εξουσία του Κοινοβουλίου. Επιπλέον, από το 1760 έχει … Συνεχίστε να διαβάζετε Ωφελιμιστική πολιτική θεωρία και αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση.

Μεθοδολογικές αφετηρίες του Μαξ Βέμπερ. Γραφειοκρατία και δημοκρατία


Η ανάπτυξη του νέου μεθοδολογικού πλαισίου που έμελλε να επηρεάσει αποφασιστικά την ακαδημαϊκή σκέψη στις κοινωνικές επιστήμες τον 20ο αιώνα οφείλεται στον Μαξ Βέμπερ (Το κλασικό του έργο "Οικονομία και Κοινωνία" δημοσιεύεται το 1992). Ο Βέμπερ διατυπώνει μια ριζοσπαστική κριτική στη παραδοσιακή θεωρία επιδιώκοντας να θέσει τις βάσεις μιας αυστηρής κοινωνικής επιστήμης. Για τον σκοπό … Συνεχίστε να διαβάζετε Μεθοδολογικές αφετηρίες του Μαξ Βέμπερ. Γραφειοκρατία και δημοκρατία.

Απόσπασμα απο το Two Treaties of Goverment του John Locke, εκδ. Peter Laslett


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Για να κατανοήσουμε την Πολιτική εξουσία ορθά, και να την συναγάγουμε από τις απαρχές της, πρέπει να εξετάσου με σε ποια κατάσταση βρίσκονται, από φυσική άποψη, όλοι οι άνθρωποι· δηλ. σε μια κατάσταση πλήρους ελευθερίας να ορίζουν τις πράξεις τους, και να διαθέτουν τις κτήσεις και τα πρόσωπά τους … Συνεχίστε να διαβάζετε Απόσπασμα απο το Two Treaties of Goverment του John Locke, εκδ. Peter Laslett.